Biografieën

Zandstra, Baukje

Creatieve beleidsmaker en innovatieve bestuurder

Baukje Zandstra werd op 10 november 1950 in Den Helder geboren. Ze was een actief kind, liet zich door van alles verleiden tot bewegen - en verleidde ook anderen tot bewegen. Ze ging al vroeg 'op turnen', maar de gymlessen kwamen pas op de middelbare school: de lagere Christelijke Koningin Julianaschool beschikte niet over een gymlokaal.

Opleiding en docente bewegingsonderwijs
Zandstra volgde in Leeuwarden de HBS-B (1968) en ging daarna naar de Academie voor Lichamelijke Opvoeding in Groningen (1972). Ze studeerde vervolgens aan de Interfaculteit Lichamelijke Opvoeding aan de VU in Amsterdam, met Didactiek van het bewegingsonderwijs als hoofdvak en inspanningsfysiologie als bijvak. In 1988 en 1989 volgde ze een managementcursus voor vrouwen. 
Vervolgens werkte ze van 1972 tot 1983 als docent lichamelijke opvoeding, eerst in het basisonderwijs en daarna op de toenmalige C.S.G.Damstede in Amsterdam. Op de laatste school was ze tevens voorzitter van de onderwijscommissie en coördinator projectonderwijs.

Gemeentelijk onderwijskundig adviseur
Baukje Zandstra werkte van 1983 tot 1997 als gemeentelijk onderwijskundig adviseur in de gemeente Haarlemmermeer, met als aandachtsgebieden vakonderwijs lichamelijke opvoeding, schoolsport, schoolzwemmen, motorische remedial teaching, sportclub extra, huisvesting bewegingsonderwijs en logopedie. Zij realiseerde onder meer de inzet van een pool van vakleraren over veertig lagere scholen onder gemeentelijk beleid, de inzet van vakleraren bij schoolsport, de herinvoering van zwemmen in schoolverband, de vernieuwing van de bijzondere schoolgymnastiek (BSG) naar motorische remedial teaching (MRT), de nieuwbouw en inrichting van gym- en speellokalen en speelplaatsen en de herinrichting van oude sportaccommodaties. Voorts organiseerde zij de zgn. Papendaldagen, een driedaagse nascholing voor vakleerkrachten lichamelijke opvoeding. Ze richtte in 1994 Sportclub Extra Haarlemmermeer op, waarvan ze vervolgens tot 1997 voorzitter was. Ook was ze vice-voorzitter en lid van de klachtencommissie van de gemeente Haarlemmermeer.

Zandstra maakte van 1983 tot 1995 deel uit van het bestuur van de Landelijke Vereniging van Gemeentelijk Onderwijskundig Adviseurs (LVGOA). Ze maakte zich sterk voor het gemeentelijk beleid op vakonderwijs en het huisvestingsbeleid voor bewegingsonderwijs. Ze was een tiental jaren voorzitter van de sectie bewegingsonderwijs en vertegenwoordigde de LVGOA in de werkgroep schoolzwemmen van de Nationale Raad voor Zwemdiploma's.

KVLO: bestuurder, beleidsmedewerker en secretaris/directeur
Baukje Zandstra was van 1991 tot 1997 lid van het hoofdbestuur van de KVLO, met primair onderwijs als portefeuille.
Van 1997 tot 2004 was ze beleidsmedewerker onderwijs, met als aandachtsgebieden primair onderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. In het primair onderwijs richtte zij haar aandacht met name op de kwaliteit van bewegingsonderwijs en de meerwaarde van vakleerkrachten. Ze was namens de KVLO betrokken bij de ontwikkeling van het Protocol Bewegingsonderwijs en initiator en mederedacteur van brochures over vakonderwijs in het primair onderwijs. In het voortgezet onderwijs richtte ze zich vooral op de ontwikkeling van de LO in de tweede fase, onder meer als voorzitter van de vakontwikkelgroep LO 1 en LO 2. In de BVE-sector lag de nadruk op het belang van bewegen en sport voor deze groep studenten.    
Speciale aandacht was er in alle sectoren voor huisvestings- en Arbo-aangelegenheden en voor de veiligheid van gymzalen en ongevallen bij bewegingsonderwijs. Zandstra was als initiator nauw betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe inventarislijsten voor gymzalen , de nieuwe landelijke normen voor akoestiek en nieuwe richtlijnen en standaarden voor bouw - en maatvoering van gymzalen.

Baukje Zandstra was van 2004 tot 2010 opnieuw lid van hoofdbestuur van de KVLO, dan als secretaris. In die periode was ze tevens directeur van het bureau van de KVLO. Als zodanig was ze medeverantwoordelijk voor beleidsontwikkeling, vakontwikkeling, bestuurs- en verenigingssecretariaat, politieke contacten en lobby, contacten met de pers, interne en externe communicatie en het personeelsbeleid. Ze heeft zich sterk ingezet voor de handhaving van een wettelijk verplichte minimale hoeveelheid onderwijstijd voor LO in het vo, waarbij de landelijke actiedag GYM MOET in 2005 een belangrijke 'aanjager' was. Via de zgn. Laatste Pagina van de LO hield ze de leden en abonnees op de hoogte van actuele ontwikkelingen op het gebied van LO.

Ze maakte deel uit van diverse platforms, klankbord-, advies- en projectgroepen, verzorgde publicaties, (waaronder Gehoorverlies door slechte akoestiek, hield lezingen en workshops en was voorts initiator van en betrokken bij de organisatie van landelijke studiedagen LO in samenwerking met de opleidingen.

Van KVLO-register naar lerarenregister
Na de bestuurlijke reorganisatie van de KVLO in 2010 en de aanstelling van een benoemde directeur heeft Zandstra tot 2012 als parttime beleidsmedewerker het KVLO-register verder uitgebouwd en beheerd. Daarnaast had ze diverse (meer externe) taken.
Van 2012 tot aan haar pensioen in 2016 was Zandstra gedetacheerd bij de Onderwijscooperatie. Ze was daar als Projectleider Beheer van het landelijk lerarenregister verantwoordelijk voor het kwaliteitsdeel van het register en voor de personele inrichting van de registerorganisatie. Het KVLO-register vormde hiervoor een belangrijke basis.

Auteur: Harry Stegeman

Baukje Zandstra spreekt over ‘verleiden tot (een leven lang) bewegen'. Bron: Baukje Zandstra.
Baukje Zandstra (2015).

Baukje Zandstra (2015)

Springend tijdens een vakantie in Duitsland (Schwalefeld)

Verleidde mede vakantiegast (1959)

Samenzang met Truus van der Gugten (li).

‘Kerstengelen’ (2004)

Uit LO 8 2005.

Uit LO 8 2005

V.l.n.r.: Marianne van Bussel-Schippers (penn.), Gert van Driel (vz.), Baukje Zandstra (voor het eerst als secr.), Harry Evers (juridisch medewerker).

Bestuurstafel wintervergadering 2004)

Wintervergadering 2005.

Wintervergadering 2005

Open deur voor iedereen in de Zinzendorflaan.

Open deur voor iedereen in Zeist